Türkçe Adı: Kızıl Akbaba
İngilizce Adı: Griffon Vulture
Bilimsel Adı: Gyps fulvus

Görülme: Yıl Boyu


95-110 cm 230-265 cm 6-11 kg

(2)

Yayılışı: Yaygın olarak Akdeniz bölgesine özgü olan bir akbaba türüdür. Doğal dağılımı, güney Avrupa, Orta Doğu ve Kuzey Afrika'nın belirli bölgelerini kapsar. Bu tür aynı zamanda Avrupa'nın batısındaki bazı bölgelerde de bulunabilir. İber Yarımadası (İspanya ve Portekiz), Güney Fransa, İtalya, Yunanistan ve Türkiye dahil olmak üzere Akdeniz ülkelerinde yaygındır. Aynı zamanda Orta Doğu'da, özellikle İsrail, Lübnan, Suriye ve Ürdün'de de dağılım gösterir. Kuzey Afrika'da Cezayir, Fas, Tunus ve Libya gibi ülkelerde de bulunabilir. Son yıllarda, doğal dağılımının ötesinde bazı reintroduksiyon (yeniden yerleştirme) çabaları da yapılmıştır. Örneğin, Fransa'da, Alpler bölgesinde ve İngiltere'de, Britanya'da Galler'de bazı başarılı reintroduksiyon programları gerçekleştirilmiştir. Tanımlanması ve Fiziksel Özellikleri: Boyu yaklaşık 95 ila 110 cm arasında değişmektedir. Kanat açıklığı kanatlar tamamen açıldığında yaklaşık 230 ila 265 cm arasındadır. Ağırlığı ise yaklaşık 6 ila 11 kg arasında değişir. Genel tüy yapısı, vücudunda yoğun ve tüylüdür. Baş bölgesindeki tüyler, boyun ve boyun altında daha uzun ve kabarık olabilir. Sırt ve kanatlar genellikle kahverengi tonlarındadır. Başın üzerindeki tüyler genellikle soluk sarımsı-kahverengi renge sahiptir. Gövde genellikle kahverengi veya kahverengi-yeşilimsi renkte olabilir. Kanatlar ve kuyruk tüyleri daha koyu kahverengi tonlarına sahip olabilir. Yavrular, yetişkin bireylere göre genellikle daha soluk bir tüy örtüsüne sahip olabilir. Gaga yapısı büyük ve güçlüdür. Genellikle geniş ve kahverengi renkte bir üst gaga ile daha koyu renkli alt gaga arasında bir fark vardır. Gaga, et yemek ve karkasları parçalamak için adaptasyon göstermiştir. Kızıl akbabalar, uzun ömürlü kuşlardandır. Genellikle 40 ila 50 yıl arasında yaşayabilirler. Bazı kaynaklara göre, en eski kızıl akbaba kaydı, İspanya'da 41 yıl 7 ay 12 gün olarak kaydedilmiştir. Kızıl akbabalar, genellikle büyük gruplar halinde sosyal bir şekilde yaşarlar. Yiyecek kaynaklarına göre bir araya gelirler ve yuvalarını toplu olarak inşa ederler. Aynı zamanda birbirleriyle iletişim kurmak için çeşitli vücut pozisyonları, sesler ve tüylerin kabarması gibi görsel işaretler kullanırlar. Kızıl akbabalar, doğada "uçan temizlikçiler" olarak bilinir. Ölü hayvanların kalanlarını temizlemek için özel olarak adapte olmuşlardır. Cesetleri yerler ve çevredeki hastalık riskini azaltırlar. Genellikle bir yıl boyunca tek bir yumurtlama dönemi geçirir. Üreme mevsimi genellikle kış aylarında başlar ve çiftleşme sonrası dişi akbaba tek bir yumurta bırakır. Kuluçka dönemi yaklaşık 50-55 gün sürer ve bu süre boyunca dişi ve erkek akbabalar sırayla yumurtayı kuluçkaya yatarlar. Genellikle yüksek yerlerde kayalık veya uçurum kenarlarında yuvalarını yapar. Yuvalarını çoğunlukla ağaçlarda veya yerde yapmazlar. Yuva, büyükçe bir platform şeklinde inşa edilir ve çevredeki dal, otlar, taşlar ve diğer bitki malzemeleriyle yapılır. Yuva, yıl boyunca kullanılır ve her yıl genellikle mevcut yuvanın üzerine ek yapılar inşa edilerek güçlendirilir. Habitat: Kızıl akbabalar, genellikle dağlık bölgelerde yaşarlar. Kayalık vadiler, uçurumlar, tepeler ve sarp yamaçlar gibi yüksek yerlerdeki habitatları tercih ederler. Bu bölgeler, uçuş için avantaj sağlar ve yüksek noktalardaki yuvalarına kolay erişim imkanı sunar. Kızıl akbabalar, geniş açık arazilerde de bulunabilir. Çayırlıklar, bozkırlar, tarım alanları ve otlaklar gibi açık alanlar, beslenme için önemli habitatlardır. Bu alanlarda yiyecek kaynaklarına daha kolay erişebilirler ve avlarını daha iyi gözetleyebilirler. Ormanlık alanların kenarlarında da bulunabilir. Ormanların açık ve hafif sıklıkla ağaçlık bölgeleri, avlanma ve yuva yapmak için uygun alanlar sağlayabilir. Ormanların yanı sıra, bozulmamış doğal ekosistemlerde de yaşayabilirler. Kızıl akbabalar, sahil şeritlerine ve kıyı bölgelerine de rastlanabilir. Özellikle avlanma ve besin kaynakları açısından zengin kıyı bölgeleri, akbabaların bulunabileceği önemli habitatlardır. Beslenme: Ölü hayvanların kalanlarını temizlemek için özel olarak adapte olmuşlardır. Özellikle büyük otçul memelilerin (örneğin, inekler, atlar, yaban domuzları) cesetleri üzerinde beslenirler. Yüksek asidik mide pH değerleri, hastalık taşıyan bakteri ve patojenlerin hayvanın dolaşım sistemine geçmesini engellemelerine yardımcı olur. Kızıl akbabalar genellikle büyük gruplar halinde beslenirler. Bir leşi bulduklarında, çevredeki diğer akbabalarla rekabet edebilirler. Besin kaynağını paylaşmak için gösterdikleri sosyal davranışlar, grup içinde hiyerarşik sıralamayı etkileyebilir.

Koruma Durumu :
IUCNBernCitesMAKOSB
LC Ek-II Ek-II - Ek-III
* Kod Açıklamaları > * Hazırlayanlar: Ali Ragıp Eraslan, Sercan Bilgin