Türkçe Adı: Kaya Sıvacısı
İngilizce Adı: Western Rock Nuthatch
Bilimsel Adı: Sitta neumayer

Görülme: Yıl Boyu


12-14 cm 20-22 cm 24-37 gr

(5)

Yayılışı: Güneydoğu Avrupa, Batı Hırvatistan, Güney Bosna, Karadağ, Güney Sırbistan, Arnavutluk, Güney Makedonya, Güney Bulgaristan ve Yunanistan'da bulunur. Yunanistan'ın doğusunda (Midilli) Türkiye, Azerbaycan, Gürcistan, Ermenistan ve İran’da bulunur. Tanımlanması ve Fiziksel Özellikleri: Boyu 12-14 cm, kanat açıklığı 20-22 cm ve ağırlıkları 24-37 gramdır. Yetişkin bireyin açık mavi-gri renkte bir tepe, sırt, kuyruk, kanat örtüleri ve iç uçuş tüyleri bulunur. Birincil tüyler siyahımsıdır. Kuyruk tek renkli gri bir görünüme sahiptir. Başta, uzun ve siyah bir göz çizgisi kaşlardan boyunun yanına kadar belirgin bir şekilde uzanır. Yanaklar, kulak örtüleri, boyun yanları, çene ve boğaz beyazdır. Alt kısımda, göğüs ve karın merkezi kremsi-beyazdır. Göğüs ve karın yanları ile diğer alt bölgeler solgun tarçın rengindedir. Gaga koyu gri ile siyah arasıdır ve alt çenenin tabanı soluk mavi renklidir. Gözler koyu kahverengidir. Bacaklar ve ayaklar griye çalan renktedir. Üreme dışı dönemde, üst kısımlar daha gri bir görünüme sahiptir. Uçuş tüyleri daha soluk ve kahverengi tonludur. Alt kısımda, yan bölgeler daha soluktur. Altı alt tür bulunur ve temel olarak boyut ve renk tonları açısından farklılık gösterirler. Üreme mevsiminin başında, yuva deliğinin girişini daraltmak için kullanılacak olan çamuru toplamak amacıyla ıslak alanlarda görülür. Erkek, yuvayı ana yapı malzemesi olan çamurla inşa eder. Genellikle bir kayalık çıkıntının altında, kaya yüzeyinde oluşturulan bu şaşırtıcı yapı, çamurun yanı sıra kurudukça sertleşen hayvan dışkısı ve kıl gibi malzemelerle yapılır. Yumurta şeklindeki bu yuva yapımı 10-18 gün sürebilir. Üreme mevsiminde, bölgesel olarak sahiplenici davranışlar sergiler. Yerleşik bir tür olarak, yıl boyunca sahip olduğu bölgeyi korur. Yabancıların önünde kanatlarını kaldırıp açma, gagayı yukarı doğru yönlendirme, yarı açık ve sarkık kanatlarla tehdit edici gösteriler yapar. Bazı erkekler arasındaki mücadeleler yoğun olabilir. Üreme döneminde, erkek eşe önce yemleme yaparak kur yapar. Yayılım alanında yerli bir tür olup, sadece üreme sonrası dağılım yapar. Kış aylarında rakımsal hareketler görülür. Ara sıra kısa mesafeli hareketler gerçekleştirirler. Üreme mevsimi Mart'ın sonları ile Nisan/Mayıs ayları arasında, yüksek rakımlarda ise daha geç Nisan'ın sonlarına kadar devam eder. Muhtemelen ikinci bir yuva yapma dönemi Temmuz'un başına kadar sürer. Erkek yuvayı inşa eder, dişi yuvanın iç kısmı için bazı ince malzemeler ekler, böylece yün, tüyler ve ot gibi yuva odasının döşemesini oluşturur. Yuva etrafındaki alan bazen hem yapay hem de doğal eşyalarla dekore edilebilir. Kuş, nesneleri yanındaki kaya çatlaklarına ve yarıklara sıkıştırır. Kısa mesafelerde doğrudan ve daha uzun uçuşlarda dalgalanarak oldukça güçlü bir uçuşa sahiptir. Dişi, seyrek kahverengi lekelerle süslenmiş 4-10 adet beyaz yumurta bırakır. Dişi, 13-18 gün boyunca kuluçkaya yatar. Bu süre zarfında erkek, ona yuvada yiyecek taşıyabilir. Yavrular, her iki ebeveyn tarafından beslenir ve çıkıştan yaklaşık 23-30 gün sonra yuvayı terk eder. Habitat: Genellikle kuru bölgelerdeki kayalık alanları, çıplak kayaları, kayalık yamaçları, uçurumları ve vadileri tercih eder. Kalker üzerindeki eski yapılar, duvarlar ve harabelerde bulunabilir. Ayrıca, alçak bitki örtüsü bulunan bölgeleri, çalılar ve otlar gibi alanları ve dağlık alanlarda kayalıkların dağıldığı ormanlık alanları sıklıkla ziyaret eder. Bu tür, yayılımına bağlı olarak 800 metreden 3300 metreye kadar yüksekliklerde görülebilir. Beslenme: Yaz aylarında birçok böcek ve örümcek ile beslenir ve yavrularını hayvansal gıdalarla besler. Kış aylarında salyangozlar ve tohumlarla beslenir. Çiftler halinde kayalıklarda, yerde, ağaçlarda ve bitki örtüsünde beslenirler.

Koruma Durumu :
IUCNBernCitesMAKOSB
LC Ek-II - - Ek-III
* Kod Açıklamaları > * Hazırlayanlar: Ali Ragıp Eraslan, Sercan Bilgin