www.ornito.org
Türkçe Adı: Sakallı Akbaba
İngilizce Adı: Bearded Vulture
Bilimsel Adı: Gypaetus barbatus

Görülme: Yıl Boyu

GÖRÜLDÜĞÜ AYLAR


100-125 cm 235-295 cm 4,5 - 7 kg

(0)

Yayılışı: Avrupa'da İspanya, Fransa, Avusturya, Girit Adası, Yunanistan ve Türkiye ile sınırlıdır. Ülkemizde yüksek kayalık dağların bulunduğu bölgelerin tamamında görülür. Doğu'ya doğru aynı hat üzerinde Çin ve Moğolistan'a kadar görülür. Afrika’da ise Kenya, Etiyopya aralığında Arap Yarımadasının Kuzey Doğusu ve Yemen’in batısında gözlemlenmiştir. Ayrıca Güney Afrika'daki Orta Drakensberg Dağları'nda izole bir dağılım görülür. Tanımlanması ve Fiziksel Özellikleri: Boyu 100-125 cm, kanat açıklıkları 235-295 cm ve ağırlıkları 4,5-7 kg'dır. Ömürleri 30 yıla kadardır ancak esaret altında 40 yıla kadar yaşarlar. Uzun, sivri kanatları ve uzun kama şeklinde kuyruğu olan çok büyük bir yırtıcı kuştur. Ergin siyah kanatlara ve kuyruğa sahiptir. Üst kanatta beyaz lekelerle biten küçük devetüyü çizgileri görülür. Boyun ve alt kısımlar, toz banyosu sonucu mineral parçacıklar nedeniyle parlak kestane-turuncu renktedir. Orijinal rengi beyazımsıdır. Göğüste kısmen turuncu ve siyahımsı renkte beyazımsı tüyler görebiliriz. Kanat altı ve kuyruk altı tüyleri arduvaz-siyahtır. Baş beyazımsı, boynuz renkli çengelli gagaya sahiptir. Göz ile gaga arasındaki alan siyahtır. Gözler soluk sarıdır ve göze çarpan kırmızı göz halkasıyla çevrilidir. Ancak bu yırtıcı kuşu benzersiz kılan özellik, gaga tabanının altından çıkıntı yapan küçük siyah tüy "sakal" dır. Bacaklar kısa ve gridir. Her iki cinsiyet de benzerdir. Dişi erkeklerden biraz daha büyüktür. Yavru, koyu kahverengiden siyaha, kahverengimsi-siyah alt kısımlara sahiptir. Gözler ve göz halkası oldukça kırmızımsı kahverengidir. "Sakal" yetişkinlerden daha kısadır. Yavruların tam yetişkin tüylerine sahip olması için yedi yıla ihtiyacı vardır. İki alt tür vardır. Kış ortasında hava gösterileriyle gösterileri başlar. Biri diğerinin üstünde olmak kaydı ile her iki eş birlikte uçar. Aşağıda bulunan kuş sırtını döner ve diğerini yakalar ve her ikisi de neredeyse yere kadar “düşer". Bu dönemde, uçurumlarda, mağaralarda veya çıkıntılarda yuva alanını da seçerler. Geniş bir coğrafyada yerleşiktir. Genç kuşlar yaz aylarında üreme sonrası bir miktar dağılma gerçekleştirebilir. Ancak çiftleşme öncesi dağlık alanlarda kalırlar. Yetişkinler tamamen yerleşiktir. Süzülerek uçar ve bunu yaparken termik kullanırlar. Hafifçe aşağı eğimli kanatları ve kuyruk şekli sayesinde dağlık alanlarda kanat çırpmadan uzun süre süzülebilir. Aynı şekilde bu davranışı kuvvetli rüzgârlarda bile süzülerek yapabilmektedir. Çiftleşme dönemi konuma göre Aralık sonu ile Mart başı arasında gerçekleşir. Dişi 4-5 gün arayla bir veya iki yumurta bırakır. Kuluçka, her iki ebeveyn tarafından da 53 ila 60 gün arasında sürer. Sadece bir civciv yumurtadan çıkar veya hayatta kalır. Kuluçka beyaz veya soluk gri tüylerle kaplanır. Her iki yetişkin de civcivi besler. Yaklaşık 110 ila 130 gün sonra tüylenir. Yavrular bir yıla kadar yiyecek için ebeveynlerine bağlıdırlar. Habitat: Bu tür yuva yapmak ve kemikleri kırmak için çoğunlukla kayalık alanlara sahip dağlarda bulunur. Çevredeki ovalarda görülebilirler. Çünkü bu büyük yırtıcı kuşun yiyeceğini bulmak için az bitki örtüsüne sahip açık alanlara ihtiyacı vardır. Himalayalar'da 8000 metreye kadar görülürler. Hindistan'da 400 ila 4500 metre, Avrupa'da 1000 ila 2000 metre arasında üredikleri kayıt altına alınmıştır. Beslenme: Esas olarak büyük kemiklerle beslenir. Ayrıca et, deri ve leş de alır. Ancak kemikler diyetinin yaklaşık% 85'ini oluşturur. Diyetine küçük memeliler, kuşlar ve sürüngenlerde zaman zaman dahil edilir. Büyük kemik parçalarını tercih eder. Kemiklerin boyutları 20-25 cm'dir. Bu parçaları 20-80 metre arasında bir yükseklikten kayalıkların üzerine bırakır. Tüketim için doğru parçaları elde edene kadar bu işlemi birkaç kez tekrarlarlar. Kemik düştüğünde, kırılan parçaları kaybetmemek için kuş kemiğin arkasından aşağı doğru spiraller çizerek döner. Yiyecekleri yuvada ve bunun yanında mağaralarda da depolar. Beslenme alanı üzerinden uçarak yiyecek arar ve bazen canlı avları yakalayabilir.

Koruma Durumu :
IUCNBernCitesMAKOSB
NT Ek-II Ek-II - Ek-III
* Kod Açıklamaları > * Hazırlayanlar: Ali Ragıp Eraslan, Sercan Bilgin

En BeğenilenlerGözlem FotoğraflarıTüm Galeri Fotoğrafları  | 
Sakallı Akbaba
04/09/2022
AFYONKARAHİSAR / Sandıklı

Sakallı Akbaba
13/08/2017
RİZE / İkizdere

Sakallı Akbaba
04/09/2022
AFYONKARAHİSAR / Sandıklı

Sakallı Akbaba
29/07/2023
ANKARA / Beypazarı

Sakallı Akbaba
15/07/2021
NİĞDE / Çamardı

Sakallı Akbaba
14/08/2021
ANKARA / Kızılcahamam

Sakallı Akbaba
29/07/2023
ANKARA / Beypazarı

Sakallı Akbaba
28/07/2023
ANKARA / Beypazarı

Sakallı Akbaba
12/06/2021
ESKİŞEHİR / Tepebaşı

Sakallı Akbaba
18/03/2013
(İSPANYA)

Sakallı Akbaba
17/05/2015
KAYSERİ / Yahyalı

Sakallı Akbaba
13/07/2025
BOLU / Dörtdivan

Sakallı Akbaba
12/06/2021
ESKİŞEHİR / Tepebaşı

Sakallı Akbaba
23/08/2008
ANKARA / Kızılcahamam

Sakallı Akbaba
07/07/2025
BOLU / Dörtdivan

Sakallı Akbaba
13/07/2025
BOLU / Dörtdivan

Sakallı Akbaba
13/07/2025
BOLU / Dörtdivan

Sakallı Akbaba
14/08/2019
RİZE / İkizdere

Sakallı Akbaba
23/04/2019
VAN / Gürpınar

Sakallı Akbaba
07/06/2020
BOLU / Dörtdivan

Sakallı Akbaba
04/08/2024
BOLU / Dörtdivan

Sakallı Akbaba
29/06/2018
ANKARA / Beypazarı

Sakallı Akbaba
13/07/2025
BOLU / Gerede

Sakallı Akbaba
13/07/2025
BOLU / Dörtdivan