Türkçe Adı: Taşkızılı
İngilizce Adı: Common Rock Thrush
Bilimsel Adı: Monticola saxatilis

Görülme: Yaz Göçmeni/Transit Göçmen


17-21 cm - -

(2)

Yayılışı: Bu tür, Palearktik bölgede bulunan ve Avrupa, Asya ve Kuzey Afrika'yı içeren geniş bir dağılıma sahiptir. Avrupa'nın birçok bölgesinde yaygın olarak bulunur. İber Yarımadası (İspanya ve Portekiz), Fransa, İtalya, Almanya, İsviçre, Avusturya, Polonya, Balkanlar (Yunanistan, Bulgaristan, Romanya, Sırbistan vb.), Türkiye ve Kafkasya gibi bölgelerde görülür. Asya'daki dağılımı oldukça geniştir. Türkiye'nin doğu bölgelerinden başlayarak Orta Asya'ya (Kazakistan, Özbekistan, Tacikistan, Türkmenistan) ve Sibirya'ya (Rusya'nın güney sınırları) kadar uzanır. Ayrıca Kuzey Hindistan, Nepal, Bhutan ve Çin'in batı ve güney bölgelerinde de bulunur. Kuzey Afrika'da da özellikle Fas, Cezayir, Tunus ve Libya'da yaygındır. Tanımlanması ve Fiziksel Özellikleri: Boyu 17-21 cm olan bu kuşun erkek ve dişi bireyler arasında belirgin bir cinsiyet dimorfizmi vardır, yani tüy renkleri birbirinden farklıdır. Erkek üst tüyleri genellikle koyu mavi renklidir. Baş, sırt, kanatlar ve kuyruk kısmı koyu mavi tonlarda olup, kanatların üst kısmında beyaz bir şerit bulunur. Göğüs ve karın kısmı açık turuncu renkte olup, daha alt kısımlara doğru daha soluklaşır. Başın yanında siyah bir maske veya şapka gibi bir desen bulunur. Erkeklerin gözleri koyu kahverengidir. Dişi üst tüyleri daha soluk ve mat renklidir. Üst tüyleri gri-kahverengi tonlarda olup, kuyruğun altında beyaz bir şerit bulunur. Göğüs ve karın kısmı soluk turuncu renktedir, ancak erkeklerden daha soluktur. Dişilerin gözleri genellikle kahverengi veya koyu kahverengidir. Her iki cinsiyette de kanatların alt tüyleri beyazdır ve uçuş sırasında belirgin bir şekilde görülebilir. Bu beyaz kanat altları, kuşun havada süzülürken veya uçarken belirgin bir özelliktir. Tüy renkleri, habitatlarındaki kayalık bölgelerde yaşama adaptasyonlarına yardımcı olur. Koyu renkli üst tüyler, dağlık bölgelerdeki kayalıklarda saklanmayı kolaylaştırırken, beyaz kanat altları ise avcılara karşı kamuflaj sağlar. Üreme dönemi genellikle ilkbahar ve yaz aylarında gerçekleşir. Bu dönemde erkekler, kendilerine özgü şarkılarını söyleyerek dişileri etkilemeye çalışır. Erkekler, yüksek bir konumda bulunan kayalıklarda şarkılarını seslendirirken aynı zamanda gösterişli uçuşlar yaparlar. Dişiler, erkeklerin bu gösterilerini izleyerek eş seçiminde bulunurlar. Eşleşen bir çift, yuva yapmak için uygun bir yer arar. Genellikle kayalık bölgelerdeki dikey yarıkları, oyukları veya küçük mağaraları yuva olarak tercih ederler. Yuva yerini seçerken, korunaklı ve güvende olan bir yer ararlar. Yuvayı inşa etmek için çeşitli malzemeler kullanır. Yuva genellikle ot, yosun, kökler, tüyler ve diğer bitki materyalleriyle yapılır. Dişi, yuvanın içini yumuşak malzemelerle döşer ve bir yuva fincanı oluşturur. Dişi, genellikle 3 ila 5 adet yumurta bırakır. Yumurtaların üzerindeki lekeler ve çizgiler genellikle kahverengi veya gri renkte olabilir ve bu, yumurtaların çevredeki kayalarla uyum sağlamasına yardımcı olur. Dişi, yumurtaları kuluçkaya yatar ve kuluçka süresi genellikle 14 ila 16 gün arasındadır. Yavrular çıktıktan sonra, hem dişi hem de erkek kuluçka dönemini paylaşırlar ve yavruların beslenmesinden sorumludurlar. Yavruların tüylenme süreci yaklaşık 15 ila 20 gün sürer ve bu süre boyunca ebeveynler tarafından beslenirler. Yavrular daha sonra uçmayı öğrenir ve bağımsız hale gelirler. Habitat: Dağların ve tepelerin bulunduğu habitatları tercih eder. Genellikle alpin ve subalpin bölgelerde, dağ geçitlerinde, dağlık vadilerde ve kayalık dağlık bölgelerde bulunurlar. Yüksek rakımlı habitatları tercih ederler ve bazen 2000 metrenin üzerindeki rakımlarda da gözlemlenebilirler. Kayalık alanları yuva olarak kullanır. Dikey kaya yüzeyleri, yarıklar, kaya oyukları ve mağaralar, yuva yapma ve barınma için ideal alanlar sağlar. Bu tür kuşlar, kaya oluşumlarının arasında uçarak dolaşmayı tercih ederler ve avlarını kayalıklarda bulurlar. Avlanmak için açık alanlara da gidebilir. Özellikle dağlık çayırlar, alpin çayırlar ve yamaçlardaki otlaklar, beslenme alanları olarak kullanılır. Bu açık alanlar, böceklerin ve diğer küçük omurgasızların bol miktarda bulunduğu bölgelerdir. Beslenme: Uçan böcekler ve diğer küçük omurgasızlarla beslenir. Özellikle böcekleri avlamak için hava üzerinde süzülürken veya uçarken çeşitli avlanma tekniklerini kullanır. Sivrisinekler, kelebekler, sinekler, böcekgiller ve diğer küçük böcekler, beslenme kaynaklarının ana bileşenini oluşturur. Örümcekler, çekirgeler, çiçek böcekleri ve diğer arthropod türlerini içerir. Avlarını genellikle hava üzerinde süzülürken veya kayalık bölgelerdeki bitki örtüsünde dolaşırken yakalar. Beslenme rejimine bazen küçük kertenkeleler, salyangozlar ve diğer küçük omurgalıları da ekleyebilir. Bunları yakalamak için hızlı ve manevralı uçuş yeteneklerini kullanır. Çoğunlukla tek başlarına avlanır ve avlarını uçarak yakalarlar. Genellikle avlarını yüksekten aşağı doğru hızlı bir dalışla yakalarlar. Ayrıca kayalıklarda tırmanarak veya bitki örtüsünde dolaşarak da avlarını bulurlar. Beslenme alışkanlıkları, habitatlarındaki kayalık bölgelerdeki doğal kaynaklara uyum sağlar. Böcekler ve diğer küçük avlar, dağlık bölgelerdeki bitki örtüsü ve diğer ekosistem bileşenlerinin sağladığı kaynaklarla zenginleştirilir.

Koruma Durumu :
IUCNBernCitesMAKOSB
LC Ek-II - - Ek-III
* Kod Açıklamaları > * Hazırlayanlar: Ali Ragıp Eraslan, Sercan Bilgin